Przytulia czepna

Co to za tajemnicza roślina, co zwraca na siebie uwagę, czepiając się haczykowatymi włoskami naszych ubrań? To czepna przytulina (Galium aparine) z rodziny marzanowatych. 

Przytulina czepna, Galium aparine, fot. Floratheca

Dla niektórych jest ona ogólnoświatowym chwastem. Jednak gdy sięgniemy do tradycji, okaże się, że niegdyś była wszechstronnie wykorzystywaną rośliną: w barwierstwie, w przemyśle spożywczym (stosowano ją przy wyrobie sera żółtego), do wypełniania materacy. Była również rośliną leczniczą. Poznamy ją po długiej, czterokanciastej i owłosionej łodydze oraz podłużnych listkach wyrastających w okółkach po 6-10. Kwitnie od czerwca.

Jest wszędobylska – rośnie w żyznych lasach, zaroślach i na przydrożach. Jej składnikiem czynnym jest kumaryna oraz glikozydy irydoidowe o działaniu przeciwzapalnym. Kumaryna substancją, która nadaje przytulii po wysuszeniu charakterystyczny zapach siana. Ma ona działanie rozrzedzające krew, działa przeciw zakrzepom i zatorom. 

Wyciągi alkoholowe z przytulii można stosować miejscowo przy leczeniu urazów sportowych. Działa przeciwobrzękowo, więc tradycyjnie stosowano ją do leczenia hemoroidów (tu należy przygotować specjalny czopek). Napary z kolei stosuje się przy chorobach skóry, m.in. łuszczycy. 

Kumaryna ma działanie toksyczne, dlatego należy popijać zioła, które ją zawierają tylko w zalecanych dawkach. Pamiętajmy jednak, że dawka śmiertelna to 200 mg/kg masy ciała i trudno ją będzie osiągnąć, popijając herbatkę z jednej łyżki ziela. Jak powiedział lekarz i przyrodnik, żyjący w XV w. o pseudonimie Paracelsus: “Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną”.

Przytulina czepna, Galium aparine, fot. Domena Publiczna, Wikipedia

Przytulia jest również rośliną bogatą w przyswajalną dla naszego organizmu krzemionkę, dlatego warto mieć jej zapas i popijać dla wzbogacenia naszego organizmu w ten składnik. Gdy chcemy zbierać przytulię, zaopatrzmy się w nożyczki do ścinania jej długich pędów. Następnie suszymy je w suchym i przewiewnym miejscu.

Zaparzamy 1 łyżkę ziela na 1 szklankę wrzątku, popijamy w niewielkich dawkach – po 50 ml 4 razy dziennie, przez miesiąc przy nadciśnieniu, migrenach, kamicy żółciowej i moczowej, przy chorobach alergicznych i reumatycznych.

University of Warsaw Botanic Garden

Our Botanic Garden
is open every day and on public holidays.

Greenhouses are closed on Mondays.


Aleje Ujazdowskie 4
00-478 Warsaw

Opening hours

MARCH – APRIL | 10 am – 6 pm | ticket offices open until 5 pm

MAY – AUGUST | 10 am – 8 pm | ticket offices open until 7 pm

SEPTEMBER | 10 am – 6 pm | ticket offices open until 5 pm

OCTOBER | 10 am – 5 pm | ticket offices open until 4 pm

Używamy plików cookie, aby poprawić komfort korzystania z naszej witryny. Przeglądając tę stronę, zgadzasz się na używanie przez nas plików cookie.