Parietaria lekarska

(Parietaria officinalis), zwana też pomurnikiem lekarskim. Jest archeofitem (dawnym przybyszem), rośliną zadomowioną na siedliskach ruderalnych, ale obecnie ustępującą.

Uważana jest za relikt dawnych upraw, głównie ze średniowiecznych ogrodów przyklasztornych. Według najnowszej „Polskiej czerwonej listy paprotników i roślin kwiatowych” ma status gatunku bliskiego zagrożenia. 

Pochodzi z regionu śródziemnomorskiego oraz części Europy Środkowej, gdzie zajmuje miejsca wilgotne i cieniste. 

W Polsce jest gatunkiem rzadkim, jej stanowiska są rozproszone. Nieco częściej spotykana jest w zachodniej i południowo-zachodniej części kraju. Należy do gatunków umiarkowanie światłolubnych i ciepłolubnych, lubi glebę średnio żyzną. Rośnie w szczelinach murów, pod płotami, w zaroślach przydrożnych, czasem spotykana jest na terenach kolejowych.

Parietaria lekarska jest byliną osiągającą 80 cm wysokości i należy do rodziny pokrzywowatych (Urticaceae). Jednakże, w przeciwieństwie do pokrzywy (Urtica), nie ma parzących włosków i górna powierzchnia liści jest błyszcząca. 

Jej całobrzegie liście są ciemnozielone, jaśniejsze od spodu i ułożone skrętolegle na łodydze. Kwiaty, zarówno obupłciowe i żeńskie, zebrane są razem w kuliste kwiatostany w kątach liści. Kwitną długo, od maja do października. Owocem jest drobny, jednonasienny orzeszek, odpadający razem z okwiatem.

Parietaria lekarska jest rośliną leczniczą, tradycyjnie używaną (całe ziele, części nadziemne) jako środek moczopędny i przeciwzapalny. Zwyczajowo stosowana jest też przeciwkaszlowo oraz może być używana do łagodzenia bólu ran i oparzeń oraz w przyspieszaniu ich gojenia.

Napary i odwary można przyjmować zarówno wewnętrznie jak zewnętrznie, jednak ani skuteczne, ani bezpieczne dawkowanie nie zostało określone. 

Parietaria lekarska nie powinna być stosowana przez osoby z katarem siennym lub innymi schorzeniami alergicznymi. Pyłek tej rośliny ma działanie alergizujące.