
Rośliny chronione
31 July
Aster gawędka
Aster gawędka należy do rodziny astrowatych, złożonych (Asteraceae, Compositae). Jest gatunkiem zachodnioeuropejskim, środkowoeuropejskim i zachodniosyberyjskim, ...
Read moreLilia złotogłów jest jedną z najpiękniejszych roślin dziko rosnących w Polsce i niestety nadal jest pozyskiwana ze stanowisk naturalnych, choć od dawna objęta jest ochroną gatunkową. Zrywane są zarówno jej piękne kwiaty jak i wykopywane cebule.
Chcielibyśmy przypomnieć. że zarówno gatunek jak i jego odmiany od dawna znajdują się w uprawie można go nabyć w sklepach ogrodniczych oraz na stronach internetowych. Nazwa gatunkowa lilii – „złotogłów” pochodzi od charakterystycznej cebuli, złożonej z dachówkowato ustawionych, złocistożółtych łusek.
Roślina dorasta do 1,5 m wysokości. Górne i dolne liście ułożone są skrętolegle a środkowe niemal okółkowo. Duże kwiaty o średnicy do 5 cm, bladoróżowoczerwone, ciemniej nakrapiane, o silnym zapachu zebrane są zwieszający się, szczytowy, groniasty kwiatostan.
Pachną znacznie silniej wieczorem i nocą, wabiąc latające wtedy nocne motyle zawisakowate (Sphingidae) z rodzaju Sphinx. Zapylane są też przez fruczaka gołąbka również ćmy z rodziny zawisakowatych, ale aktywnej w ciągu dnia.
Do miodników umieszczonych w nasadzie mięsistej, wygiętej w górę działki okwiatu, motyle mogą dotrzeć tylko przez wąską i długą „rynienkę”, dlatego muszą mieć odpowiednio długie trąbki. Przy braku owadów może dochodzić do samozapylenia.
Owocem jest duża torebka pękająca 3 szczelinami. Nasiona są płaskie, szeroko oskrzydlone, przenoszone łatwo przez wiatr (anemochoria). Lilia złotogłów rozmnaża się też wegetatywnie, przez wytwarzanie nowych cebulek u nasady cebuli macierzystej.
Gatunek występuje prawie w całej Europie oraz w umiarkowanej strefie Azji. W Polsce osiąga północny kres swojego zasięgu. U nas jest rozpowszechniony w Sudetach i Karpatach, od piętra pogórza po piętro kosodrzewiny, występuje też na niżu (z wyjątkiem zachodniej i północno zachodniej części kraju).
Obecnie populacje lilii złotogłów są już małe, złożone z kilku do kilkunastu osobników, występujących zwykle w dużym rozproszeniu.
Rośnie w półcieniu, na glebach świeżych, zasobnych, o odczynie obojętnym lub zasadowym. Można ją spotkać w lasach liściastych i mieszanych, w górach występuje w zaroślach kosodrzewiny i ziołoroślach.
Jest rośliną trującą, zawiera saponiny i flawonoidy. Dawniej kwiaty i cebule stosowano w medycynie ludowej. Cebulę podawano też krowom dojnym, uważano bowiem, że będą miały więcej tłustego mleka, z którego zebrać będzie można dużo śmietany. Roślina chętnie jest zjadana przez ssaki przeżuwające, np. sarny.
Wśród motywów lilii w sztuce podhalańskiej można wyróżnić bardzo charakterystyczny kształt lilii złotogłów, który zazwyczaj bardzo wiernie oddaje naturalny wygląd tej rośliny niezależnie od materiału, na którym został wykonany. Motyw ten został wprowadzony do ornamentyki podhalańskiej pod koniec XIX wieku przez Witkiewicza, wraz ze „stylem zakopiańskim”.
Rośliny chronione
31 July
Aster gawędka należy do rodziny astrowatych, złożonych (Asteraceae, Compositae). Jest gatunkiem zachodnioeuropejskim, środkowoeuropejskim i zachodniosyberyjskim, ...
Read moreRośliny chronione
31 July
W naszym Ogrodzie kwitną obecnie dwa gatunki z rodzaju ciemiężyca (Veratrum): czarna (V. nigrum) i ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium, Asplenium scolopendrium, Scolopendrium vulgare). Języcznik należy do rodziny zanokcicowatych (Aspleniaceae). W ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Pełnik europejski (Trollius europaeus) jest gatunkiem objętym w Polsce ścisłą ochrona, wymaga ochrony czynnej, a ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Czosnek niedźwiedzi jest gatunkiem z rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae), objętym w Polsce częściową ochroną gatunkową. Oznacza ...
Read moreRośliny chronione
31 July
(Parietaria officinalis), zwana też pomurnikiem lekarskim. Jest archeofitem (dawnym przybyszem), rośliną zadomowioną na siedliskach ruderalnych, ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Tojady (Aconitum) to pięknie kwitnące o tej porze roku, chronione i w większości zagrożone gatunki ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Długosz królewski (Osmunda regalis) jest kolejną rośliną chronioną, która chcemy Państwu przypomnieć. Jest jedynym w ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) jest taksonem bliskim zagrożenia i objętym ochroną gatunkową w Polsce. ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Kłokoczka południowa (Staphylea pinnata) jest taksonem objętym ścisłą ochroną gatunkową. W Polsce osiąga północną granicę ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Marsylia czterolistna (Marsilea quadrifolia) jest taksonem wymarłym w stanie dzikim na swoich naturalnych stanowiskach na ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Grzybieńczyk wodny (Nymphoides peltata, Limnanthemum nymphoides) jest jedną z tych roślin, które są narażone na ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Lilia złotogłów jest jedną z najpiękniejszych roślin dziko rosnących w Polsce i niestety nadal jest ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Powojnik prosty (Clematis recta) jest gatunkiem bliskim zagrożenia i jedynym przedstawicielem rodzaju Clematis, który w ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Przedstawiamy Państwu tylko ten jeden gatunek, choć wszystkie rodzime gatunki należące do rodzaju Orobanche objęte ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Len złocisty jest gatunkiem pontyjsko-pannońskim, który na obszar Europy Środkowej trafił szlakiem południowo-wschodnim. Gatunek ten ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Mlecznik nadmorski (Glaux maritima, Lysimachia maritima) należy do rodziny pierwiosnkowatych (Primulaceae) i jest taksonem narażonym ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Dyptam jesionolistny (Dictamnus albus) jest gatunkiem chronionym i krytycznie zagrożonym w Polsce. Obecnie znane są ...
Read moreRośliny chronione
31 July
3 część opowieści o chronionych storczykach i już ostatnia. Tym razem pokażemy gatunki, które wymagają ...
Read moreRośliny chronione
31 July
W Polsce występuje 46 gatunków storczyków, choć uwzględniając podgatunki (uznawane przez niektórych badaczy za osobne ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Storczyki są roślinami stosunkowo wrażliwymi na zmiany warunków siedliskowych, a przez to silnie zagrożonymi wymarciem. ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Różanecznik żółty, azalia pontyjska, zielina (Rhododendron luteum, Rhododendron flavum, Azalea pontica) jest gatunkiem chronionym i ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Ochrona gatunkowa roślin ma na celu zapewnienie przetrwania i zachowanie właściwego stanu ochrony taksonów dziko ...
Read moreRośliny chronione
31 July
Jest to zagadnienie, które w gruncie rzeczy, leży u podstaw naszej misji. Będziemy chcieli pokazać ...
Read more