Świąteczny cynamon

Cynamon to jedna z przypraw, która najbardziej kojarzy się ze świętami. Jest niezwykły. Intensywnie pachnie, a jego korzenno-słodki aromat uszlachetnia wiele świątecznych potraw. Jest też wyjątkową przyprawą o fascynującej historii.

Zapraszamy do naszych szklarni, gdzie możecie podziwiać imponującego cynamonowca wonnego! Zapraszamy w weekendy i dni świąteczne (z wyjątkiem 24 i 31 grudnia) w godzinach 10.00 – 15.00. Pamiętajcie, że kasy są czynne do godziny 14.00.

Cinnamonum

Cynamonowiec (Cinnamomum) jest rodzajem roślin z rodziny wawrzynowatych, który obejmuje około 250 gatunków.

Cynamon na świecie

Doceniają go m.in. Marokańczycy i w swej tradycyjnej kuchni posypują nim plastry pomarańczy, zainspirował się nim także Bruno Schulz pisząc „Sklepy cynamonowe”.  Według starożytnego mitu zaś Feniks zebrał cynamon, mirrę i nard, i rozpalił je w ogniu, z którego się odrodził.

Cynamon krąży po świecie od wieków jako przyprawa. W Meksyku używa się go do przygotowania napoju z czekolady. Proszek cynamonowy jest ważną przyprawą wzmacniającą smak kuchni perskiej. Dodawany jest do gęstych zup, napojów i słodyczy. Jest także jedną z „czterech przypraw rodzeństwa” niezbędnych w kuchni malajskiej, obok goździków, anyżu gwiazdkowatego i kardamonu.

Dodaje się go zarówno do potraw słodkich, jak i pikantnych. Świetnie pasuje dodany do pieczonych jabłek. Cynamon można również stosować do marynowania. Dobrze też sprawdza się jako dodatek do napojów bożonarodzeniowych, takich jak ajerkoniak.

Trochę historii

Cinnamomum verum, z łaciny oznacza „prawdziwy cynamon”, pochodzi z Indii, Sri Lanki, Bangladeszu i Birmy. W naturze jest to krzew lub niskie drzewo do 10 m wysokości.

Cinnamomum cassia pochodzi z Chin. Inne pokrewne gatunki zbierane i sprzedawane w czasach nowożytnych jako cynamon, pochodzą z Wietnamu, Indonezji i innych krajów Azji Południowo-Wschodniej o ciepłym klimacie.

W starożytnym Egipcie cynamonu używano do balsamowania mumii. Cynamonu i kasji używano do wytarzania świętego oleju i pachnidła. Badacze roślin biblijnych są zgodni, że w Biblii są odniesienia do cynamonowca, do cynamonowca cejlońskiego i cynamonowca wonnego. Co prawda Biblia ani razu nie wymienia gatunków cynamonowca, wiele razy jednak cytuje produkty z nich wytwarzane (cynamon i kasję)

Pierwsza grecka wzmianka o „kasja” znajduje się w wierszu Safony z VII wieku p.n.e. Herodot i Arystoteles uważali, że cynamon pochodzi z Arabii. Opowiadali, że gigantyczne „ptaki cynamonowe” zbierały laski cynamonu z nieznanej krainy, gdzie rosły drzewa cynamonowe i wykorzystywały je do budowy gniazd.

W średniowieczu pochodzenie cynamonu pozostawało tajemnicą dla świata zachodniego. Z lektury pisarzy łacińskich, którzy cytowali Herodota, Europejczycy dowiedzieli się, że cynamon docierał Morzem Czerwonym do portów handlowych Egiptu, ale nie było jasne, skąd pochodzi. Monopol na handel przyprawami w Europie posiadali handlarze weneccy, którzy sprzedawali cynamon z Aleksandrii.

Cynamon był jednak bardzo drogi. Według Pliniusza Starszego rzymski funt kasji i cynamonu kosztował do 1500 denarów, czyli wynagrodzenie za pięćdziesiąt miesięcy pracy.

Cinnamomum camphora / Cinnamomum verum

Konkurencja handlowa pomiędzy Hiszpanami, Holendrami, Portugalczykami i Anglikami

W XVI wieku Ferdynand Magellan poszukiwał na świecie przypraw w imieniu Hiszpanii. Na Filipinach znalazł Cinnamomum mindanaense, roślinę blisko spokrewnioną z cynamonem występującą na Sri Lance, którego pozyskiwanie było już wcześniej kontrolowane przez Portugalczyków, później przez kupców z Holandii.

W 1767 roku Lord Brown z Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej założył posiadłość Anjarakkandy Cinnamon Estate w Kerali, w Indiach, która stała się największą posiadłością cynamonową w Azji. Wkrótce też Brytyjczycy przejęli kontrolę nad Cejlonem od Holendrów.

Cynamon w szklarni subtropikalnej OBUW

W naszych szklarniach możecie podziwiać cynamonowca wonnego (cynamonowiec chiński, cynamon chiński, kasja) Cinnamomum cassia. Rośnie od lat w szklarni subtropikalnej, gdzie panuje duża wilgotność powietrza, a temperatura nie spada poniżej 22^oC.

Z liści i młodych gałązek wytwarza się olejek eteryczny zwany kasją lub olejkiem kasjowym. Kora używana jest jako cynamon (przyprawa), ale jest mniej cenna od cynamonu cejlońskiego. Laski cynamonu są zawsze skręcone w pojedyncze rurki. Z kory korzeni z kolei wytwarza się kamforę. Powstały z nasion – olej – wykorzystuje się w przemyśle perfumeryjnym.

Cinnamomum cassia w szklarni Ogrodu Botanicznego UW, fot. J. Popławska

Właściwości zdrowotne cynamonu

Cynamon wykazuje silne działanie dezynfekujące. Ma długą historię stosowania w medycynie tradycyjnej jako środek wspomagający trawienie – co przy świątecznym stole może okazać się wsparciem!

✽ ✽ ✽

Na wycieczkę do szklarni zabrał nas Piotr Kazimierz Dobrzyński, kurator kolekcji roślin szklarniowych.
Do szklarni Ogrodu Botanicznego UW zapraszamy przez całą zimę w weekendy i dni świąteczne (z wyjątkiem 24 i 31 grudnia) w godzinach 10.00 – 15.00. Pamiętajcie, że kasy są czynne do godziny 14.00.

Do zobaczenia!