Mlecznik nadmorski

Mlecznik nadmorski (Glaux maritima, Lysimachia maritima) należy do rodziny pierwiosnkowatych (Primulaceae) i jest taksonem narażonym na wyginięcie w Polsce. Objęty jest ochroną gatunkową i wymaga ochrony czynnej. Zagrożony jest z powodu niszczenia jego siedlisk. 

W Polsce występuje na nielicznych stanowiskach, przede wszystkim na słonych, wilgotnych lub bagnistych łąkach wzdłuż wybrzeży Bałtyku, ale także na solniskach śródlądowych na Kujawach i w Wielkopolsce. 

Jest niewielką, płożącą się lub podnoszącą się rośliną, z mięsistymi łodygami od 5 do około 20 cm długości, o liściach również nieco mięsistych (gruboszowatych). 

Kwiaty są maleńkie, siedzą pojedynczo w kątach liści, pachną delikatnie. Charakteryzują się brakiem korony, a kielich jest różowawy lub białawy. Nektar pojawia się w kwiatach tylko w młodocianych stadiach rozwoju. 

Te niewielkie kwiaty zapylane są przez mrówki. Przyciąga je wydzielany na zewnątrz nektar, dzięki temu roślina korzysta ze zdolności obronnych mrówek (gryzienie, wydzielanie kwasu mrówkowego), chroniąc się tym samym przed innymi owadami. 

Owocem mlecznika nadmorskiego jest kulista torebka zawierająca nieliczne, drobne nasiona. Rozsiewane są przez wiatr (anemochoria).

Mlecznik nadmorski jest gatunkiem szeroko rozprzestrzenionym na półkuli północnej w Europie, Azji i Ameryce Północnej, gdzie występuje na siedliskach wilgotnych i zasolonych, przede wszystkim na wybrzeżach.

Jest gatunkiem światłolubnym i rośnie na glebach typu sołońców – o wysokim stężeniem jonów Na+ i małą zawartością soli rozpuszczalnych. Lubi też gleby wilgotne lub mokre, ubogie w próchnicę, o odczynie obojętnym lub zasadowym.

Mlecznik nadmorski używany był niegdyś do uzyskiwania sody. Stosowano go również w leczeniu chorób przewodu pokarmowego oraz w przyspieszaniu laktacji. Spożywany był także jako warzywo w postaci młodych pędów.