Języcznik zwyczajny

Języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium, Asplenium scolopendrium, Scolopendrium vulgare).  Języcznik należy do rodziny zanokcicowatych (Aspleniaceae).

W Polsce objęty jest ochroną ścisłą. Jest byliną ze skórzastymi, zimotrwałymi, z wierzchu połyskującymi liśćmi. Liście są duże, niepodzielone, przypominające języki, stąd polska nazwa rodzajowa. 

Na spodzie liści możemy zobaczyć kupki zarodni, które są ustawione wzdłuż nerwów bocznych, parami w dwóch przylegających rzędach, tworząc linie. Zarodnki dojrzewają od lipca do września (a nawet października).

Języcznik zwyczajny występuje głównie w Karpatach w reglu dolnym, rzadziej na pogórzu i Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, a sporadycznie w Górach Kaczawskich w Sudetach oraz na Roztoczu.

Rośnie na skałach i zboczach, często w miejscach zacienionych i o wysokiej wilgotności powietrza. Preferuje podłoże wapienne, bogate w próchnicę. Spotkamy go w cienistych i wilgotnych lasach liściastych, na stokach z wychodniami i rumoszem skał wapiennych, rzadziej na zacienionych skałkach. Jest gatunkiem wskaźnikowym starych lasów.

Języcznik zwyczajny ma zastosowanie jako roślina ozdobna z liści. Sadzony jest w ogrodach skalnych, na murkach i jako trwała roślina okrywowa pod koronami drzew i krzewów. Ze względu na walory dekoracyjne języcznik zwyczajny jest zagrożony bezpośrednio przez wykopywanie całych kęp i przesadzanie do ogródków oraz na cmentarze. 

W uprawie znajdują się odmiany języcznika o odmiennie ukształtowanych liściach – podzielonych widlasto, w różnym stopniu podzielonych, z pofalowanym a nawet kędzierzawym brzegiem.