Sezam indyjski (Sesamum indicum) 

Paluchy drożdżowe z sezamem  

Dwie duże blachy

Przepis:

Porcja na dwie duże blachy z piekarnika:

  • 1 paczka drożdży suszonych lub 20 g świeżych
  • 250 g letniego mleka (może też być woda lub mleko roślinne)
  • 30 g cukru pudru
  • 1 łyżeczka soli
  • 500 g mąki chlebowej (pszennej, typ 750)
  • 50 g pasty tahini
  • 3 łyżki sezamu do posypania
  • łyżka wody + łyżka miodu lub syropu z agawy czy klonowego – do posmarowania
Przygotowanie:

W misce łączymy mleko, drożdże i cukier. Mieszamy i odstawiamy na 10 min. jeśli korzystamy z drożdży świeżych.

Dodajemy resztę składników i zagniatamy gładkie ciasto. Miskę z ciastem przykrywamy ściereczką i odstawiamy do wyrośnięcia w ciepłe miejsce na ok. 1h. Ciasto powinno podwoić objętość. Następnie, wyrośnięte ciasto dzielimy na 16 kawałków, a każdy z nich formujemy w cieńsze lub grubsze paluchy. Paluchy układamy na blaszce (nam zajęły dwie duże blachy z piekarnika) wyłożonej papierem. Przykrywamy i odstawiamy na kolejne pół godziny. W tym czasie nagrzewamy piekarnik do 180 st. C. Gdy paluchy wyrosną smarujemy je wodą wymieszaną z miodem i posypujemy sezamem. Wkładamy blaszki do pieca na ok. 12 minut. Gdy paluchy ładnie się zrumienią – są gotowe. Wyjmujemy je z pieca i studzimy je na kratce.

W stanie dzikim sezam indyjski nie jest znany. Jest to jedna z najstarszych roślin oleistych na świecie, używana od prawieków. Wiadomo, że był uprawiany w Mezopotamii, znany w starożytnej Grecji i w Rzymie. Do Chin dotarł dopiero w I w.n.e.

Prawdopodobnie roślina ta udomowiona została w Afryce, a stamtąd trafiła do Indii. Dzisiaj uprawia się ją w Chinach, Indiach, Afryce, USA oraz Ameryce Środkowej i Południowej – w krajach strefy między- i podzwrotnikowej. Sezam jest rośliną jednoroczną.

Sezam indyjski, Sesamum indicum, fot. Floratheca

Dorasta do 2 metrów wysokości. Owocem sezamu są torebki – zawierające białe, żółte, szare, czerwone, brązowe lub czarne nasiona. Czy sezam można uprawiać w naszych ogródkach? 

Raczej nie. Jest to roślina dnia krótkiego wymagająca dobrej gleby, temperatury ok. 27 st. C i miernej wilgotności (śr. roczna suma opadów ok. 500 mm), nie znosi przymrozków i zbyt dużej wilgotności. Nasiona sezamu zawierają nawet 63 % oleju i do 32 % białka. Olej sezamowy nie jełczeje i długo pozostaje świeży.

Olej sezamowy jest wykorzystywany kulinarnie (do produkcji margaryn i tłuszczów do smażenia, jako zamiennik ghee), w kosmetyce (jako rozpuszczalnik dla olejków eterycznych, do produkcji mydeł, mleczek, kremów, lotionów, szamponów i odżywek do włosów) i farb.

Sezam indyjski, Sesamum indicum, fot. Domena Publiczna, Wikipedia

Stosuje się go również jako olej do lamp i smar. Nasiona, jako takie, stanowią też podstawę tureckiej chałwy, bliskowschodniej pasty tahini, a ta z kolei nadaje smak hummusowi. Otrzymane po ekstrakcji wytłoczyny mogą stanowić wartościową (bogatą w białko) paszę dla zwierząt, ale też używane są w kosmetyce do mycia suchej cery.

Ogród Botaniczny
Uniwersytetu Warszawskiego

Aleje Ujazdowskie 4
00-478 Warszawa

Ogród
Oaza przyrody w wielkim mieście

Ogród jest czynny
codziennie
w godz. 10.00 – 20.00
KASY są czynne do godz. 19.00
(maj-sierpień)

Szklarnie
Tropikalny las w centrum Warszawy

Szklarnie są czynne
od wtorku do niedzieli
w godz. 10.00 – 20.00
KASY są czynne do godz. 19.00
(maj-sierpień)
Instytucje wspierające

Używamy plików cookie, aby poprawić komfort korzystania z naszej witryny. Przeglądając tę stronę, zgadzasz się na używanie przez nas plików cookie.