Bieluń dziędzierzawa

Tym razem napotkaliśmy roślinę bardzo toksyczną. Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium) jest okazałą rośliną roczną, sięgającą do wysokości do ok. 100 cm. Należy do rodziny psiankowatych (Solanaceae). 

Jest rośliną ruderalną, epekofitem czyli gatunkiem zadomowionym na siedliskach synantropijnych, nie wkracza do zbiorowisk naturalnych. Rośnie na nieużytkach, przychaciach, przydrożach czy śmietniskach. Spotykany jest jako chwast również w uprawach polnych i ogrodowych.

W Polsce występuje pospolicie na niżu, rzadziej w niższych położeniach górskich. Pierwsze notowania bielunia w naszym kraju pochodzą z roku 1613 i 1652. W Europie pojawił się już w 1584 r., być może zawleczony został wraz z wełną lub soją. Pochodzenie rośliny nie jest wyjaśnione, niektórzy badacze wskazują Azję, inni – południowo-wschodnią część Ameryki Północnej.

Posiada charakterystyczne duże kwiaty o białej, lejkowatej koronie, górą talerzykowato (po rozwinięciu) rozszerzonej, o pięciu zaostrzonych łatkach. Kwiaty otwarte są zwykle tylko przez 1 dzień. Uważa się, że bieluń dziędzierzawa jest rośliną samopylną, chociaż pszczoły i inne owady odwiedzają kwiaty, zbierają zarówno pyłek, jak i nektar.

Owocem jest równie charakterystyczna, jajowata torebka, cała pokryta sztywnymi kolcami. Pęka czterema klapami, stopniowo wysypując duże i płaskie nasiona. W jednym owocu mieści się 600-700 nasion. Bieluń dziędzierzawa jest gatunkiem silnie trującym, wszystkie jego części zawierają bardzo toksyczne alkaloidy -, hioscyjaminę i skopolaminę.  

W lecznictwie wykorzystywane są przede wszystkim liście, czasami nasiona. Bieluń stosowany jest jako środek przeciwastmatyczny, uspokajający, przeciwbólowy (w tym również odurzający).

Uprawiane są dwie odmiany: o gładkich owocach (Datura stramonium var. inermis) i purpurowych kwiatach (Datura stramonium var. tatula). Bieluń dziędzierzawa preferuje pełne nasłonecznienie, dość wilgotną, żyzną glebę o dużej zawartości azotu.