O kukurydzy, fasoli i dyni

Oto opowieść o kukurydzy, fasoli i dyni – czyli trzech siostrach, które dotarły do Polski dopiero w Nowożytności. Dziś królują na polskich stołach, dostarczając nam pełnowartościowy posiłek bogaty w białka, węglowodany, witaminy oraz minerały.

Dlaczego kukurydzę, fasolę i dynię nazwaliśmy siostrami, skoro wcale nie wydają się do siebie podobne?  Nie podobieństwo jest kluczem do rozwiązania tej zagadki, a specjalna współpraca jaką tworzą posadzone obok siebie na grządce. Nasza grządka warzywna udowadnia, że ten sposób sadzenia świetnie się sprawdza.

W Ogrodzie Botanicznym spotkacie 12 odmian fasoli tycznej, 10 odmian dyni i jedną odmianę kukurydzy. Które z tych warzyw najczęściej gości na waszych stołach? 

Grządka warzywna w Ogrodzie Botanocznym UW
Kukurydza, Zea mays
Dynia zwyczajna, Cucurbita pepo
Dynia zwyczajna, Cucurbita pepo

Pomysł połączenia upraw „trzech sióstr” pochodzi od północnoamerykańskiego plemienia Irokezów. Sadzono tam ten zestaw razem, na kopcach ziemi, co zapobiegało zaleganiu wody w korzeniach roślin, podczas obfitych letnich deszczy.

Fasola, Phaseolus
Dynia, Cucurbita ficifolia

Kukurydza z Ameryki przybyła wielokierunkowo w XVIII w.

Fasola uprawiana w Ameryce się ją od ponad 7 tysięcy lat, uznawana jest za jedną z najstarszych roślin uprawnych na terenie Peru i Meksyku. Pierwsze informacje o uprawie fasoli w Europie pochodzą z 1542 roku, w Polsce u schyłku XVI wieku uprawiano ją jako roślinę ozdobną w klasztornych ogródkach, a dopiero w XVII wieku jako warzywo.

Dynia do Europy przybyła tuż za Kolumbem, w Polsce ta roślina była znana od XVI. Przez Indian z Peru była uprawiana już ponad 5 tys. lat temu. Jonathan Roberts podaje, że przybyła do Europy przed 1613 rokiem, kiedy to przedstawiono ją w „Hortus Eystettensis”, atlasie botanicznym księcia biskupa Eichstatt w Bawarii.

Jej charakterystyczne okrągłe lub owalne jagody od 20 do 50 cm średnicy są gładkie, a gdy dojrzeją przybierają barwę marmurkowatą, zielonkawobiałą lub zieloną z białymi paskami i plamami. Miąższ owoców jest biały i włóknisty. Pędy i owoce używane są także jako pasza.

Są to warzywa ciepłolubne, których siew do gruntu rozpoczynamy od połowy maja. Wspaniale się uzupełniają – kukurydza daje pnącej fasoli oparcie, fasola użyźnia glebę, a dynia swoimi dużymi liśćmi zabezpiecza ziemię przed utratą wilgoci.

Tą historią podzieliła się Dorota Szubierajska → Kuratorka działu Roślin Ozdobnych Ogrodu Botanicznego UW

Sezon 2025
Artystyczny Botaniczny

W tym roku
spoglądamy na świat przyrody
okiem artystów.
Ta wyjątkowa perspektywa
poprowadzi nas po ścieżkach Ogrodu.

Zapraszamy na wydarzenia
powiązane z tematem tego sezonu:
wykłady, spacery z motywem,
warsztaty, koncerty oraz wystawy.

Warszawa, Aleje Ujazdowskie 4





Ogród Botaniczny UW
Zielona oaza w sercu wielkiego miasta!

Od maja do sierpnia zapraszamy
codziennie w godz. 10.00 – 20.00
Kasy czynne są do godz. 19.00
Ostatnie wejście – godz. 19.20



W ramach biletu wstępu zapraszamy na
weekendowe spacery z edukatorami
w soboty i niedziele o godz. 13.00






Szklarnie
Las tropikalny w centrum Warszawy

Od maja do sierpnia SZKLARNIE są dostępne
codziennie i w dni świąteczne
z wyjątkiem poniedziałków
w godz. 10.00 – 20.00.

Kasy są czynne do godz. 19.00
Ostatnie wejście do szklarni o godz. 19.20


Zajęcia z edukatorami
dla grup zorganizowanych
od wtorku do niedzieli
w godzinach 10:00 – 15:00.
Zapisy → wycieczki.ogrod@uw.edu.pl


Realizowane projekty z Funduszy Europejskich

Używamy plików cookie, aby poprawić komfort korzystania z naszej witryny. Przeglądając tę stronę, zgadzasz się na używanie przez nas plików cookie.

Więcej Akceptuję