Rącznik, czyli Kleszczowina pospolita

Zawiera substancję 6 tysięcy razy bardziej trującą od cyjanku, a coraz powszechniej zdobi nasze ogrody. Dodatkowo gości w naszych łazienkach i apteczkach pod postacią oleju rycynowego. Poznajcie rącznika pospolitego. Rącznik pospolity, dawniej też rycynus lub kleszczowina (Ricinus communis) – gatunek rośliny z rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Pochodzi prawdopodobnie z północno-wschodniej Afryki i Bliskiego Wschodu.

Rącznik pospolity (kleszczownica pospolita) (Ricinus communis), fot. Ogród Botaniczny UW

Z rącznikiem łączy się prawdziwa, mrożąca krew w żyłach historia.

W 1978 roku Georgi Markov, bułgarski dziennikarz mieszkający na stałe w Wielkiej Brytanii i otwarcie krytykujący Bułgarski rząd, szedł przez most Waterloo w Londynie. Został potrącony przez idącego z naprzeciwka mężczyznę i uderzony końcówką jego parasola. W ciągu najbliższych godzin zaczął gorączkować, miał problemy z mówieniem, zaczął pluć krwią. 4 dni po incydencie na moście, zmarł. Sekcja zwłok wykazała krwotoki z niemal każdego organu ciała. Znaleziono również ślad po ukłuciu i malutką, metalową kuleczkę w nodze ofiary. Kulka zawierała rycynę, trujący wyciąg z nasion rącznika.

Rycyna dezaktywuje działanie rybosomów, czyli organelli, które mamy w każdej komórce, odpowiedzialnych za tworzenie białek.

Rącznik pospolity (kleszczownica pospolita) (Ricinus communis), fot. Domena Publiczna, Wikipedia

Olej rycynowy stosowany jest na wiele dolegliwości, a podczas jego pozyskiwania rycyna zostaje wypłukana. Łyżka oleju rycynowego to łagodny środek przeczyszczający. Wykorzystywany jest również w przemyśle kosmetycznym (castor oil).

Rącznik nazywany był kiedyś w Polsce kleszczowiną pospolitą. A to dlatego, że jego nasiona (te niezwykle trujące) przypominają opite krwią samice kleszcza pospolitego.

Rącznik pospolity (kleszczownica pospolita) (Ricinus communis), fot. Ogród Botaniczny UW

Wraz z rokiem tematycznym – Detektywistyczny Botaniczny – prowadzimy cykl o roślinach zagadkowych, tajemniczych, niebezpiecznych, zaskakujących i fascynujących.

Tą historią podzieliła się Anna Albin → z Pracowni Edukacji Ogrodu Botanicznego UW.

Sezon 2025
Artystyczny Botaniczny

W tym roku
spoglądamy na świat przyrody
okiem artystów.
Ta wyjątkowa perspektywa
poprowadzi nas po ścieżkach Ogrodu.

Zapraszamy na wydarzenia
powiązane z tematem tego sezonu:
wykłady, spacery z motywem,
warsztaty, koncerty oraz wystawy.

Warszawa, Aleje Ujazdowskie 4





Ogród Botaniczny UW
Zielona oaza w sercu wielkiego miasta!

Od maja do sierpnia zapraszamy
codziennie w godz. 10.00 – 20.00
Kasy czynne są do godz. 19.00
Ostatnie wejście – godz. 19.20



W ramach biletu wstępu zapraszamy na
weekendowe spacery z edukatorami
w soboty i niedziele o godz. 13.00






Szklarnie
Las tropikalny w centrum Warszawy

Od maja do sierpnia SZKLARNIE są dostępne
codziennie i w dni świąteczne
z wyjątkiem poniedziałków
w godz. 10.00 – 20.00.

Kasy są czynne do godz. 19.00
Ostatnie wejście do szklarni o godz. 19.20


Zajęcia z edukatorami
dla grup zorganizowanych
od wtorku do niedzieli
w godzinach 10:00 – 15:00.
Zapisy → wycieczki.ogrod@uw.edu.pl


Realizowane projekty z Funduszy Europejskich

Używamy plików cookie, aby poprawić komfort korzystania z naszej witryny. Przeglądając tę stronę, zgadzasz się na używanie przez nas plików cookie.

Więcej Akceptuję